Wat betekent kortere partneralimentatie? Vijf vragen

Wat betekent dit nu? Vijf vragen.

1.Waarom bestaat partneralimentatie eigenlijk?

Na een huwelijk of geregistreerd partnerschap moeten beide partners in principe op dezelfde manier door kunnen leven, is de theorie achter alimentatie. Kunnen de ex-partners hun levensstandaard niet zelfstandig ophouden, dan moet alimentatie worden betaald. De meestverdienende (meestal de man) draagt daarom ook na een scheiding nog een deel van zijn inkomen af aan de minstverdienende, meestal de vrouw. Deze plicht had de meest verdienende nog maximaal 12 jaar, mits het huwelijk langer dan 5 jaar had geduurd, of er kinderen in zijn geboren. Anders was de verplichting al maximaal 5 jaar.

2. Wat verandert er precies?

De vorige belangrijke herziening van de alimentatie was in 1994. Toen werd de duur van de maximale alimentatieplicht verkort naar 12 jaar. Progressieve partijen zijn al jaren van mening dat dit nog steeds veel te lang is: zij vinden dat iedereen in principe in zijn of haar eigen levensonderhoud moet kunnen voorzien en vinden een alimentatieplicht van 5 jaar lang genoeg. In 2016 werd een wetsvoorstel om de alimentatieplicht te verkorten nog door de Raad van State afgeraden omdat er te weinig rekening werd gehouden met de forse afstand tot de arbeidsmarkt van sommige (vooral) vrouwen na een echtscheiding. Met uitzonderingen wordt daar nu meer rekening mee gehouden. Het nieuwe wetsvoorstel van VVD, D66 en PvdA om de alimentatieplicht te verkorten van 12 naar 5 jaar is nu wel door de Tweede Kamer en Eerste Kamer aangenomen en gaat in 2020 in. De officiële ingangsdatum moet nog worden vastgesteld, net als eventuele overgangswetgeving. CDA, ChristenUnie, SGP en 50Plus stemden in de Senaat tegen het voorstel. CDA en 50Plus stemden in de Tweede Kamer nog voor het voorstel: SGP en ChristenUnie waren ook daar tegen.

3. Krijgt iedereen nu nog maar 5 jaar partneralimentatie?

De hoofdregel voor het vaststellen van partneralimentatie is dat je het krijgt voor de helft van de periode van het huwelijk/geregistreerd partnerschap, met een maximum van vijf jaar. Na een huwelijk van 6 jaar heb je dus recht op 3 jaarpartneralimentatie. Daarop zijn twee uitzonderingen: voor senioren en ouders van kinderen onder de 12. Deze groepen hebben minder kans om na een echtscheiding snel weer in hun eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. De komende zeven jaar houden ex-partners die op het moment van scheiden ouder zijn dan 50 (de minst verdienende partner is geboren na 1-1-1970) en minstens 15 jaar waren getrouwd, recht op tien jaar partneralimentatie. Daarna blijft er ook een uitzonderingsregeling voor senioren: als de minstverdienende partner na een huwelijk van minimaal 15 jaar minder dan tien jaar afzit van de AOW-leeftijd, houdt diegene recht op partneralimentatie tot hij of zij AOW krijgt.

Een andere uitzondering is er voor ouders van kinderen onder de 12. Tot het jongste kind 12 is, houden zij recht op partneralimentatie. Dit is dus voor een periode van maximaal 12 jaar.

4. Hoe werkt dit in de praktijk?

Een rekenvoorbeeld: De ouders van Femke (11) en Mees (8) willen na een huwelijk van 16 jaar scheiden. Moeder verdient veel meer dan vader. Vader heeft dan recht op alimentatie voor de helft van de duur van het huwelijk (8 jaar), met een maximum van 5 jaar. Hij krijgt dus 5 jaar alimentatie. Als Mees geen 8 zou zijn maar 5, zou vader recht hebben op alimentatie tot Mees 12 wordt: 7 jaar dus. Als de ouders van Femke en Mees niet 16 jaar getrouwd waren geweest maar slechts 6, zou de vader recht hebben op partneralimentatie tot Mees 12 jaar wordt: 4 jaar lang dus.

5. Wat zijn de gevolgen van deze beslissing?

De nieuwe regels gelden alleen voor nieuwe gevallen: dus scheidingen die na de ingang van de wet ergens in 2020 worden aangevraagd. Er verandert niets voor mensen die op dit moment al alimentatieverplichtingen hebben. Ook komt er waarschijnlijk nog overgangswetgeving, waarover nu nog geen details bekend zijn. Het is heel goed mogelijk dat echtelieden die momenteel op hun partner zijn uitgekeken, even wachten met een scheiding aanvragen tot 2020 en de nieuwe regels zijn geïmplementeerd.