Onvoorziene omstandigheden
Jarenlang zie je geen politie op straat. In plaats daarvan wel matrixborden om te waarschuwen tegen rovende buitenlandse bendes. De afschaling van de zorgcapaciteit valt niemand op. We praten, doen ons dingetje, drinken wijn en eten nog in restaurants.
Een jaar later: overal politie, overal boa’s, angst en eenzaamheid, en we worden met de neus op de feiten gedrukt dat van bovenaf allerlei wetten en regels worden opgelegd door een overheid die plotseling wel (negatieve) aandacht heeft voor de burger. Totaal niet te voorzien toch?
Een IT-bedrijf uit Florida meldt zich bij me. Ze hebben een getekend contract met een Nederlands bedrijf dat hen zou ondersteunen. Het draait om miljoenen. Het bedrijf uit Florida doet cyber security en artificial intelligence voor o.a. de NATO . De politieke maatregelen gooien roet in het eten en de Amerikanen kunnen niet meer reizen. In feite kunnen ze het contract niet meer nakomen. Maar het Nederlandse bedrijf vraagt nu schadevergoeding vanwege contractbreuk.
Een beroep op “onvoorziene omstandigheden” ligt voor de hand. Niemand kon er immers wat aan doen dat het contract niet wordt uitgevoerd. “Overmacht” zou ook een verweer kunnen zijn.
In Nederland is de rechter terughoudend in het aanvaarden van “overmacht” of “onvoorziene omstandigheden”. Dat is immers ondernemersrisico. Maar de pandemische maatregelen vallen naar mijn idee buiten het normale ondernemersrisico.
In een uitspraak over huurbetalingen deed de rechtbank Den Haag recent een uitspraak dat de huur met 50% verminderd moest worden. De onvoorziene omstandigheden worden door de rechtbank erkend en de pijn moet 50/50 worden gedeeld. Of deze uitspraak gebruikt kan worden in andere contractzaken? Ik denk het wel. Ook een beroep op de redelijkheid en billijkheid zou uitkomst kunnen bieden, maar dat beroep is alleen mogelijk als de wet de situatie niet ( volledig) regelt en dan moet de uitkomst ook nog eens “onaanvaardbaar” zijn. Ook een lastige, maar wel mogelijk.
Hoe dan ook, de uitspraak van de rechtbank Den Haag is in huurzaken gevolgd door een vergelijkbare uitspraak van de rechtbank Amsterdam. Het contracteren in de huidige situatie vraagt dus meer aandacht in de contracten. Want nu is immers de situatie niet meer “onvoorzien”. Contracten zouden aangevuld kunnen worden met extra zekerheden.
Specialist in onvoorziene omstandigheden:
Hugo Heerebout
Boslaan 4
2132 DX Hoofddorp
T: 0252620557
Info@heerebout-advocatuur.nl